Franchisenemer worden in België: wat kost dat?

Franchisenemer worden is een interessante optie voor ondernemers die liever op de succesformule van een bestaande horecazaak springen in plaats van een eigen zaak te starten, met alle operationele en financiële risico’s van dien.

Wanneer je franchisenemer wordt, kies je voor een in de markt bewezen, kant-en-klaar concept dat kan teren op de merkherkenning en ondersteuning van een netwerk aan andere locaties, en de expertise van de originele oprichters.

Maar hoe werkt franchising in de horeca precies? En hoeveel kost het om franchisenemer te worden en een franchise restaurant te kopen? Dat, en meer, ontdek je in dit artikel.

Navigeer naar één van de onderdelen van het artikel:

• Hoe werkt franchising in de horeca?
• Wat is het verschil tussen franchisenemer en franchisegever?
• Hoe word je franchisenemer?
• Wat is een franchiseovereenkomst?
• Wat zijn de voor- en nadelen van franchisenemer worden?
• Hoeveel kost het om franchisenemer te worden?

Hoe werkt franchising in de horeca?

In de horeca zijn franchisezaken kant-en-klare, populaire en vaak eenvoudig schaalbare concepten die jij als potentiële franchisenemer kunt “kopen” en zelf kunt uitbaten. In de horeca komt franchising vaak voor in de fast casual, quick service en full service segmenten, waarbij operationele en financiële efficiëntie fundamenteel zijn. 

Denk aan giga-spelers zoals Subway, McDonalds, en Pizza Hut die systematisch de wereld hebben veroverd. Dat deden ze niet in eigen beheer, maar door hun concept aan te bieden aan franchisenemers die graag mee willen liften op het succes van de keten.

_{Terug naar begin}

Wat is het verschil tussen franchisenemer en franchisegever?

Binnen franchising spreken we van een franchisenemer en een franchisegever. Als inkoper in een bestaand concept ben jij de franchisenemer. De persoon of entiteit die een franchise restaurant te koop aanbiedt, is de franchisegever.

Wanneer je franchisenemer wordt, koop je het recht om het merk, de formule en expertise van de franchisegever te gebruiken en uit te baten. 

Hoe koop je een franchise restaurant?

Op zich vrij eenvoudig: met geld.

Als franchisenemer leg je een som aan startkapitaal neer om een bestaand horeca franchiseconcept te kopen, te dupliceren en uit te baten op een nieuwe locatie, vaak in overleg met de franchisegever. 

Bij het kopen van een franchise restaurant, krijg je als franchisenemer toegang tot alles wat het concept succesvol maakt: het merk, de identiteit en al het brandingmateriaal van dien, software, hardware, bedrijfsprocessen, recepten, apparatuur, een netwerk aan leveranciers en toegang tot de bestaande bevoorradingsketen en alle diensten die de franchisegever aan het concept heeft verbonden.

Met andere woorden: franchisenemer worden betekent niet het wiel heruitvinden. Het (grondige) basiswerk is door de franchisegever gedaan, waarbij de meest optimale formule is samengesteld om van een concept een succes te maken. Dat komt natuurlijk met een prijskaartje.

_{Terug naar begin}

Zijn er wetten voor het kopen van een franchise restaurant?

In Nederland is franchising verbonden aan een aantal regels, deels bepaald door de Franchisewet, deels bepaald door de franchisegever. De Franchisewet bindt zowel de franchisegever als de franchisenemer aan enkele regels die voornamelijk de franchisegever horen te beschermen tegen grote risico’s. Om je die pittige lectuur te besparen, zetten wij het essentiële hier voor je neer.

Als franchisenemer krijg je van de franchisegever minimaal – maar liefst meer dan – een maand voorafgaand aan het ondertekenen van jullie samenwerkingscontract een franchiseovereenkomst. 

In die overeenkomst staan alle regels over jullie samenwerking. Denk aan de duur, de algemene voorwaarden voor de opstart, vernieuwing, wijziging en (natuurlijke of onrechtmatige) beëindiging van de overeenkomst. 

De franchiseformule moet ook in detail worden uitgelegd, met informatie over wat de formule precies inhoudt, de specifieke vergoedingen, investeringen en lopende kosten die jij als franchisenemer gaat moeten betalen, Je gaat ook bepaalde financiële informatie met de franchisegever moeten uitwisselen. Als franchisenemer moet je de franchisegever geruststellen van jouw financiële capaciteit en daadkracht voor het kopen en uitbaten van zijn franchise restaurant – ook wanneer er onverwachte kosten opduiken. Tegelijk moet de franchisegever jou de financiële situatie en omzetcijfers bezorgen om jou gerust te stellen van de financiële gezondheid van zijn concept.

Je hoort ook de contactgegevens van alle andere franchisenemers te krijgen, en een beeld van hoe en hoe vaak de franchisegever met de franchisenemers overlegt.

Daarnaast mag je in diezelfde maand voor ondertekening als franchisenemer ook geen investering, betaling, vergoeding of eender welke andere vorm van waarborg betalen – of gevraagd worden om te betalen. Ook mag de franchiseovereenkomst in die periode niet meer gewijzigd worden.

_{Terug naar begin}

Wat zijn de voor- en nadelen van franchisenemer worden?

Zoals aangegeven, bieden franchise restaurants ondernemers die in de horecasector een zaak willen starten met relatief minder risico de kans om met een gevestigd merk en bedrijfsmodel aan de slag te gaan. Natuurlijk zijn er zowel voor- als nadelen verbonden aan franchisenemer worden. 

De voordelen van franchisenemer worden

• Een franchise kopen is makkelijker dan vanaf nul beginnen. Je hoeft het concept, de recepten of de merknaam niet te bedenken en op te bouwen, waardoor je je volledig kunt focussen op de bedrijfsvoering. Met een kant-en-klaar concept breek je waarschijnlijk sneller door dan wanneer je je eigen restaurant had geopend.
• Franchises worden geleverd met hulpmiddelen. Als franchisenemer heb je toegang tot de expertise en ondersteuning van het moederbedrijf, hun software, hardware, systemen, recepten, leveranciers, en meer. Daarnaast heb je ook toegang tot een ondersteunend netwerk aan overige franchisenemers.
• Dankzij merkbekendheid genieten franchise restaurants van een bestaand en actief klantenbestand. Klanten zijn al bekend met het concept en de gerechten die de meeste ketens serveren, en zullen daarom sneller geneigd zijn om dezelfde zaak op te zoeken wanneer ze in een andere stad of regio zijn.
• Franchisenemers hebben toegang tot marketingmiddelen. Franchisegevers bieden hulp bij reclame en promotie in ruil voor royalty’s en/of marketingvergoedingen. Collectieve promo’s en het uitrollen van campagnes helpt je als franchisenemer bij het uitbreiden en behouden van je klantenbestand en het groeien van je omzet. 
• Kwaliteitscontrole is ingebouwd in het franchisemodel. Je hebt toegang tot processen, recepten, leveranciers en apparatuur die zorgen voor een consistente kwaliteit van franchise tot franchise.
• Hoewel veel franchises vereisen dat je over een bepaald bedrag aan niet-geleende activa beschikt om franchisenemer te worden, is het makkelijker om aan de nodige financiering te geraken voor een bewezen bedrijfsconcept dan voor een nieuw restaurant.
• Dankzij de collectieve koopkracht van andere franchisenemers kun je goedkoper voorraad inkopen dan wanneer je zelf een restaurant zou openen.

De nadelen van franchisenemer worden

• Zo goed als alle franchiseformules werken met een startersfee of startbijdrage. Dat bedrag verschilt van concept tot concept en van locatie tot locatie, maar schommelt al snel tussen de €100.000 en €250.000.
• Je mag misschien geen geld lenen om deze opstartkosten te dekken. Sommige franchisegevers vereisen niet-geleende activa en een minimale nettowaarde voor goedkeuring.
• Na het betalen van de startersfee moet je ook een jaarlijks bedrag betalen om het merk, het hele concept en alles wat daarbij komt kijken te mogen blijven uitbaten. Dat komt in principe vaak neer op een vast percentage van je maand- of jaaromzet in de vorm van een franchisefee.
• Een franchise kopen betekent dat je de creatieve controle over een onderneming opgeeft. Je werkt volgens de regels van het boekje dat opgesteld is door het hoofdkantoor, zowel wat de menukaart en menuprijzen, de vormgeving van het interieur en de algemene operationele en financiële aanpak betreft. 
• Ook al ben je technisch gezien eigenaar van je eigen bedrijf, je zal altijd verantwoording moeten afleggen aan de franchisegever en ervoor moeten zorgen dat je aan hun normen voldoet, zoals die beschreven staan in de franchiseovereenkomst. 

_{Terug naar begin}

Hoeveel kost het om franchisenemer te worden?

Opgelet: een franchisenemer worden brengt minder risico met zich mee, maar is daarom niet goedkoop. Het geeft je namelijk de infrastructuur, ondersteuning, merkbekendheid en bijgevolg het klantenbestand van een concept met bewezen succes. 

De kosten voor het starten van een franchise restaurant verschillen per formule, maar er zijn een aantal vergoedingen die in elke franchiseformule te vinden zijn: de startersfee, de franchisefee en de marketingfee. Elke formule heeft natuurlijk specifieke voorwaarden en kan nog andere kosten bevatten dan de bovenstaande drie, maar dat hangt van franchisegever tot franchisegever af en van de omvang van de overeenkomst. Zo betaal je in sommige formules mogelijk een startersfee, maar ligt de franchisefee ook exponentieel hoger.

Naast de franchiseformule moet je als franchisenemer ook vaak instaan voor investeringen in het pand – zowel wat de huur of kostprijs van het pand betreft, als de inrichting ervan. Het interieur van elk franchise restaurant wordt natuurlijk grotendeels bepaald door de franchisegever, aangezien elke nieuwe zaak bijdraagt aan de merkbekendheid en uitbreiding van het originele concept. Ook sta je als franchisenemer in voor het aanschaffen van de operationele systemen die elke franchise gebruikt – denk aan het kassasysteem, integraties voor reserveringen, voorraadbeheer, personeelsplanning, loyaliteitsprogramma’s, enzovoort.

Daarnaast bevatten de meeste franchiseovereenkomsten ook een clausule die stelt wat de minimale nettowaarde en beschikbare liquide middelen van de franchisenemer moeten zijn. Zo’n clausule wordt vaak in de overeenkomst opgenomen om ervoor te zorgen dat de franchisenemer ook financieel gedekt is tegen onverwachte uitgaven.

De startersfee

De startersfee of entreefee voor het kopen van een franchise restaurant is de inkoopsom die je moet neerleggen om je in te kopen in de franchise van de franchisegever. Dat bedrag schommelt enorm en hangt af van de merkbekendheid van de franchisegever en de omvang van de beoogde franchise locatie.

Om je een voorbeeld te geven: voor het opstarten van een Subway-zaak schommelt de startersfee tussen de €7.500 en €10.000. 

Dat lijkt misschien een relatief laag bedrag, maar als je rekening houdt met de kosten die hierboven benoemd werden, kan de totale investering om franchisenemer te worden, schommelen tussen de €100.000 en €200.000, en kunnen zelfs oplopen tot een miljoen – uiteraard naargelang de omvang van de beoogde locatie, de kost- of huurprijs van het pand en de merkbekendheid en operationele vereisten van de franchisegever.

De franchisefee

De franchisefee is het percentage dat de franchisegever van je maand- of jaaromzet int ter vergoeding voor het gebruik van zijn of haar merk, en alle voordelen die dat met zich meebrengt. Elke franchisegever kan kiezen om de franchisefee per maand of per jaar te innen.

Franchisefees schommelen tussen de 4% en 8% van je maandelijkse of jaarlijkse bruto-inkomsten.

De marketingfee

Sommige franchisegevers vragen ook een marketingfee. Deze fee betaal je als franchisenemer om  gebruik te kunnen maken van voortdurende marketingondersteuning vanuit het hoofdkantoor, in de vorm van promotiemateriaal, online en printcampagnes, radio- en tv-commercials tot coupons per post en advertenties op sociale media.

Zo’n marketingfee schommelt gemiddeld tussen de 2% en 5%, en wordt opnieuw op je maandelijkse of jaarlijkse bruto-omzet berekend.

Nettowaarde en liquide middelen

Franchise restaurants hebben hoge opstartkosten. Vele franchisegevers vereisen daarom vaak dat je een bepaalde nettowaarde en een minimum aan liquide middelen hebt. Met liquide middelen bedoelen we geld waar je snel bij kunt. Met nettowaarde bedoelen we de waarde van je persoonlijke kapitaal,  inclusief contant geld en bezittingen, minus eventuele schulden.

Beide zijn voor veel franchisegevers een voorwaarde om ervoor te zorgen dat je het bedrijf kunt onderhouden totdat je winst maakt, en vooral om jezelf in te dekken tegen onverwachte (hoge) kosten. Veel franchisegevers eisen bovendien in franchiseovereenkomsten dat je nettowaarde en liquide middelen niet uit geleend geld bestaan.

_{Terug naar begin}

Franchisenemer worden: een geweldige kans

Franchisenemer worden biedt geweldige kansen voor startende ondernemers die liever niet een eigen horecazaak van nul starten. Je koopt een bewezen merk en teert op het succes van het originele concept, terwijl je blijft instaan voor de operationele en financiële verantwoordelijkheid die komt kijken bij het uitbaten van een horecazaak. Je bent een horeca-uitbater die weliswaar gebonden is aan enkele regels en voorwaarden.

Franchising en schaalbaarheid gaan hand in hand, en Lightspeed is synoniem voor schaalbaar. Ben je ook op zoek naar kapitaal om franchisenemer te worden, of naar manieren om jouw concept op te schalen?

_{Terug naar begin}