Duurzaam consumeren: een goede zaak, ook voor jouw onderneming

Duurzaam consumeren hoeft niet duur te zijn. De Franse ondernemer Nicholas Chabanne berekende dat als consumenten slechts €4 per jaar meer voor hun melk betaalden, melkboeren een veel eerlijkere deal kregen dan wat grote supermarkten aanboden.

Zo ontstond in 2016 het merk C’est qui le patron?! (Wie is de baas?!). Inmiddels is dit het vierde zuivelmerk in Frankrijk. Eén op de vijf Franse consumenten koopt producten van C’est qui le patron?!, zelfs al zijn ze duurder dan de andere producten in de supermarkt. 

Op basis van deze statistieken komt het koopgedrag van een bepaalde demografische groep naar voren: de consument die graag duurzaam koopt en consumeert.

“Er zijn veel consumenten die ethischer willen handelen,” vertelt Chabanne in een interview met de The Guardian. “Als het even kan, willen ze gezond eten van hoge kwaliteit, dat ethisch is geproduceerd, met een helder productieproces. Bovendien moet het product dier- en milieuvriendelijk gemaakt zijn door mensen die er een eerlijke prijs voor krijgen. Daar wil deze consument best iets meer voor betalen.”

Dit verhaal past in een groeiende trend van consumentenuitgaven. Uit onderzoek blijkt dat 66% van de consumenten wereldwijd bereid is om meer voor duurzame producten te betalen. Nederlandse consumenten kochten in 2021 voor bijna 8 miljard euro aan duurzame voeding in supermarkten, 14 procent meer dan het jaar ervoor.

In deze blog gaan we in op wat duurzaam consumeren is, en op welke manieren je je onderneming duurzamer kunt maken.

• Wat is duurzaam consumeren?
• Duurzaam consumeren: trends
• Wat betekent de opkomst van duurzaam consumeren voor bedrijven?
• Vijf manieren waarop technologie je helpt met duurzaam consumeren en ondernemen

Wat is duurzaam consumeren?

Duurzaam consumeren houdt in dat je consumeert zonder daarbij het milieu en de medemens te benadelen.  Informatie ligt tegenwoordig voor het oprapen, en daarom zien we steeds beter welke gevolgen ons handelen heeft voor de planeet. Schadelijke effecten van ons consumptiegedrag zoals ontbossing, uitbuiting en dierenmishandeling zijn niet meer te ontkennen. Daardoor zijn veel meer bedrijven en consumenten gaan letten op duurzaamheid.

Of iemand die duurzaam wil consumeren je producten koopt, hangt af van zaken zoals waarvan het product is gemaakt, wie het heeft gemaakt, op wat voor manier, en of de maker er een eerlijke prijs voor kreeg. 

Stel dat je een kledingwinkel runt. Maatschappelijk betrokken consumenten weten dat er in de mode-industrie sprake is van uitbuiting en slechte leef- en werkomstandigheden. Zo zijn 85% van de textielarbeiders wereldwijd vrouwen met een minimumloon van 3 dollar per dag. Mensen die bewust kopen zullen eerder geneigd zijn om bij jou te winkelen als je kunt aantonen dat jouw kleding en accessoires op een eerlijke manier en onder goede werkomstandigheden zijn geproduceerd.

Duurzaam consumeren: trends

Duurzaam consumeren is niet alleen bij consumenten in opkomst. De ambitie en wens om de wereld te verbeteren staan aan de basis van veel duurzame trends in het bedrijfsleven. Deze vier duurzame trends zullen onder bedrijven steeds populairder gaan worden:

• Alternatieven voor plastic wegwerpartikelen
• Flexi, veggie en vegan
• Duurzame productieketens
• Duurzaam bestellingen afhandelen

1. Alternatieven voor plastic wegwerpartikelen 

Er is steeds meer aandacht voor de grote hoeveelheden plastic in zee. Daarom gebruiken veel restaurants en cafés geen plastic rietjes meer. Zo komen ze tegemoet aan de wensen van milieubewuste consumenten. Ook Starbucks beloofde in 2018 plastic rietjes te gaan uitfaseren, en inmiddels hebben ze aangekondigd dat ze het gebruik van herbruikbare bekers zullen hervatten (nadat het tijdens Covid was stilgezet). 

Andere voorbeelden zijn de groeiende populariteit van bamboe tandenborstels, papieren wattenstaafjes, keukenfolie van bijenwas, biologisch afbreekbaar verpakkingsmateriaal en natuurlijk herbruikbare boodschappentassen.

2. Flexi, veggie en vegan

Steeds meer mensen willen minder vlees eten, zowel uit principe of om gezondheidsredenen. Vegetarisme, veganisme en flexitarisme staan nu meer dan ooit in de spotlight: in 2020 introduceerde de Hema, die elk jaar tien miljoen rookworsten produceert, de vegetarische OokWorst. De Nederlandse regering zegde daarnaast toe 60 miljoen euro te willen investeren in kweekvlees. En een rechter in Groot-Brittannië bestempelde ethisch veganisme als een filosofische overtuiging, toen een veganist naar verluid omwille van zijn veganistische overtuigingen was ontslagen.

3. Duurzame productieketens

De vraag naar verantwoord geproduceerde producten is voor bedrijven een aanleiding om de schakels in hun productieketens te verbeteren. Een goed voorbeeld daarvan is het chocolademerk Tony’s Chocolonely. Tony’s maakt niet alleen lekkere chocolade, maar heeft ook een transparante en ethisch verantwoorde ‘bean-to-bar’-keten waarmee ze al vier keer tot het duurzaamste Nederlandse merk werd verkozen.

Tony’s Chocolonely houdt scherp toezicht op elke stap in de cacao-keten, waarin kinderarbeid en moderne slavernij nog steeds vaak voorkomen. Het uiteindelijke doel van het merk is om een keten te creëren die 100% slaafvrij is, en tegelijkertijd een voorbeeldfunctie te vervullen om zo andere spelers in de cacaosector aan te sporen  hetzelfde doel na te streven.

4. Duurzaam bestellingen afhandelen

Om de negatieve impact op het milieu van “vandaag besteld, morgen in huis”-leveringen te beperken, heeft Amazon zich voorgenomen om haar CO2-uitstoot tegen 2030 te halveren en tegen 2040 zelfs helemaal geen uitstoot meer te hebben.

Andere bedrijven, zoals UPS, gaan ook soortgelijke wijzigingen doorvoeren. Zij willen 25%  duurzame energie gebruiken door te investeren in bestelwagens die rijden op alternatieve brandstoffen en andere technologieën waarmee ze hun uitstoot willen beperken.  

Wat betekent de opkomst van duurzaam consumeren voor bedrijven?

Het aantal consumenten dat meer wil betalen voor duurzame producten is tussen 2011 en 2015 met 200% gestegen, en daarmee blijft de groei van duurzame producten ook toenemen. Uit onderzoek van Nielsen uit 2018 blijkt dat de verkoopcijfers van producten met een duurzaamheidsclaim zelfs twee keer sneller stijgen dan dezelfde producten zonder claim, zelfs als die een groter marktaandeel hebben.

In datzelfde jaar groeiden Unilever-merken met een duurzaamheidslabel 69% sneller dan producten zonder; en vormden daarmee 75% van de totale groei van het bedrijf.

Veel consumenten zijn dus bereid om daad bij woord te voegen, en milieukwesties aan te pakken door middel van hun aankopen. Ook voor bedrijven wordt het steeds vanzelfsprekender om activistisch te zijn en een stelling in te nemen over politieke en maatschappelijke kwesties, om zo consumenten aan te trekken met dezelfde mening. Daar ligt dus een grote kans.

Met name Gen Z en millennials vormen de voorhoede wat betreft duurzaam consumeren. 62% van de Gen Z’ers wil liever kopen bij duurzame merken, en 73% van de millennials wil meer betalen voor duurzame producten. Overstappen naar een duurzamer bedrijfsmodel is dus niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je omzet en reputatie.

En zo kun je je als duurzame en milieubewuste ondernemer met goede communicatie naar klanten toe positioneren als changemaker én tegelijkertijd de duurzame consument voor je winnen.

Vijf manieren waarop technologie je helpt met duurzaam consumeren en ondernemen

Je kunt je onderneming duurzamer maken door van binnenuit te beginnen. Hoe pas je het dagelijkse reilen en zeilen in je bedrijf aan om dit te bewerkstelligen? Een modern technologisch ecosysteem helpt je op weg.

Met het Lightspeed Retail kassasysteem kun je duurzaamheid op twee gebieden doorvoeren: door milieuvriendelijk materiaal te gebruiken, en verspilling van je voorraden tegen te gaan. Zo kun je geld besparen en je klanten laten zien dat ze een verantwoorde keuze maken als ze bij jou komen winkelen.

1. Kies voor papierloze bonnetjes

Papieren bonnetjes hebben een enorme impact op het milieu. Veel kassabonnen zijn gemaakt van thermisch papier. Tot 2020 waren die vaak voorzien van een laagje dat Bisfenol A (BPA) bevatte, een weekmakend product dat bepaalde gezondheidsrisico’s met zich meebracht. Inmiddels geldt er in de EU een verbod op BPA in thermisch papier. Maar zelfs als bonnetjes geen coating van BPA hebben, vormen ze een probleem. Volgens duurzaamheids-blog Treehugger zorgen bonnetjes alleen in de VS al voor 311 miljoen kilo afval per jaar.

Een digitaal alternatief voor papieren bonnetjes is niet alleen goed voor het milieu; het is ook voor je klanten een stuk handiger. Als ze de kassabon nodig hebben om een artikel te ruilen of voor hun eigen boekhouding, hebben ze hem in een handomdraai in hun inbox gevonden.

2. Bespaar verpakkingsmateriaal met click-and-collect 

Heb je behalve een winkel ook een webshop? Dan heb je waarschijnlijk al gemerkt dat dozen en verpakkingsmateriaal behoorlijk wat ruimte innemen. Om de verpakkingen voor je online bestellingen duurzamer te maken, kun je investeren in gerecycleerde materialen en minder plastic of piepschuim gebruiken. 

Maar je kunt klanten die in de buurt wonen ook aanmoedigen om hun bestelling op te komen halen. Op die manier bespaar je op extra verpakkingsmateriaal.

3. Cadeaubonnen hergebruiken 

Cadeaubonnen zijn vaak gemaakt van pvc-plastic en dat is lastig materiaal zijn om te recycleren. In 2014 resulteerde het gebruik van plastic cadeaubonnen in de VS in een afvalberg van ongeveer 10.000 ton aan pvc. Winkeliers die willen verduurzamen moeten hun gebruik en verkoop van cadeaubonnen daarom kritisch bekijken.

Je kunt het aantal nieuwe plastic cadeaubonnen dat je moet bestellen inperken door lege cadeaubonnen te hergebruiken en opnieuw te activeren; daarmee verminder je meteen ook de hoeveelheid nieuwe plastic cadeaubonnen die moeten worden gedrukt. 

4. Houd consistent zicht op je voorraad

Als je voorraad bestelt die je niet nodig hebt, vergroot je daarmee niet alleen de afvalberg. Het is ook van invloed op je winst. Als je precies weet hoeveel voorraad je hebt, kun je milieubewuster en tegelijk ook zuiniger zijn.

Door inventarisaties te doen, houd je overzicht op je voorraad. Volledige inventarisaties zijn behoorlijk tijdrovend, en daarom kan het handig zijn om cyclustellingen uit te voeren. Daarbij tel je telkens een gedeelte van de voorraad, en krijg je toch een nauwkeurig beeld van je voorraad, zonder dat je elke keer een volledige inventarisatie moet doen.

5. Optimaliseer je bestellingen met data-inzichten

Om de afvalberg nog meer te verkleinen, kun je ervoor zorgen dat je pas nieuwe voorraad bestelt als je die echt nodig hebt: dat is goed voor zowel je winst als het milieu.

Met Lightspeed houden winkeliers zicht op welke producten ze opnieuw moeten bestellen, zonder dat ze met overschotten of tekorten komen te zitten. Je kunt namelijk zelf herorderingspunten instellen: het aantal wanneer een item niet meer voldoende op voorraad is en daarom besteld moet worden. Als je dit punt voor een bepaald artikel wilt weten, moet je weten hoe snel je doorgaans door de voorraad heen bent, en hoe lang het gemiddeld duurt voordat nieuw bestelde voorraad weer binnen is. 

Bijvoorbeeld: van een bepaald artikel verkoop je per 2 weken meestal 5 stuks (dus 10 artikelen per maand). Het duurt 2 weken voordat een nieuwe voorraad wordt aangeleverd. Je streven is om dit product eens per maand opnieuw te bestellen. Je gewenste inventarisniveau is dan 15 artikelen, en je herorderingspunt 5 artikelen. 

Duurzaam consumeren is kassa

Bedrijven dragen inmiddels de verantwoordelijkheid om hun klanten te helpen duurzame keuzes te maken, bewustwording te vergroten en ze ervan te verzekeren dat ze met hun keuzes het verschil kunnen maken.

En dat kun je bijvoorbeeld al doen met een simpele slogan waarin je je productieproces communiceert, zoals die van C’est qui le patron?!, die op elk melkpak in koeienletters ‘We betalen onze producenten een eerlijke prijs’ vermeldt. 

Maar het kan ook betekenen dat je grote(re) veranderingen doorvoert, zoals hoe je grondstoffen voor je producten bestelt, hoe je producten maakt en ze naar klanten verzendt. Kleine veranderingen kunnen ook, door de juiste technologie te gaan gebruiken waarmee je het dagelijkse reilen en zeilen van je onderneming duurzamer maakt en beter laat aansluiten bij de verwachtingen van de duurzame consument.

In de hele retailsector zijn duurzame merken als paddenstoelen uit de grond geschoten, en er komen dagelijks nieuwe bij.  Wil jij ook een kassasysteem waarmee je beter zicht kunt houden op je voorraden, en zo duurzamer kunt inkopen? Neem dan contact op met één van onze experts.